Waardeloos: de beste levensinstelling
Waarden zijn fantastisch. Het zijn belangrijke bouwstenen van ons leven. Ze geven ons richting, focus, een tool om dilemma’s op te lossen.
Ons gedrag is niet toevallig; dat wat we doen is een weerspiegeling van onze waarden. Wil je meer lezen over hoe dat werkt, zoek dan de informatie op over de Cultuurui of de IJsberg van cultuur. Beide modellen laten zien dat de kern van onze identiteit een set van waarden is, die van invloed is op de normen waarnaar we leven, en deze sturen het gedrag dat we vertonen.
Wat cultuur voor ons doet, is ons een gedeelde set van waarden geven die we met een groep mensen delen en wat ervoor zorgt dat we voelen dat we erbij horen, omdat we deze mensen snappen, en zij ons. We omringen ons graag met gelijkgestemde mensen die dezelfde waarden hebben als wij. We voeden onze kinderen op met de waarden die we koesteren. In de loop van vele generaties hebben we groepen mensen (culturen) gevormd die redelijk (het is nooit 100% ) dezelfde waarden als wij hebben.
Dit is prettig en comfortabel en dit helpt ons ook om andere mensen te begrijpen. Als waarden gedrag beïnvloeden, dan vertelt het gedrag ons over hun waarden, toch?
Bovenstaande argument werkt….. maar alleen als de persoon in kwestie tot dezelfde cultuur = waardesysteem behoort.
De ‘uncomfortable truth’ is dat wanneer je iemand ontmoet die in een andere cultuur is opgegroeid, je NIET kunt beoordelen welke waarden hij heeft door gedrag te observeren. Je weet het gewoon niet.
En hoe vaak ontmoet je in de geglobaliseerde wereld van vandaag iemand die in een andere cultuur is opgegroeid? Waarschijnlijk elke dag.
Het niet weten is niet het einde van de wereld. Als je niet weet wat iemand bedoelt met gedrag x, y of z, kun je het altijd vragen. Dat is een heel verstandige en slimme oplossing en het algemene advies dat we altijd geven als we omgaan met mensen uit een cultuur die je niet goed kent. Ga nergens vanuit, want…
Helaas gebeurt het veel dat men helemaal niet vraagt wat bedoeld wordt, maar dat een persoon gewoon meteen conclusies over bedoelingen trekt op basis van de gewoonten/ oppervlakkige uitdrukkingen van de eigen waardenset.
Klinkt vreemd, maar het gebeurt veel.
Je hebt je culturele ui – je set van waarden, normen en gedrag, en dan zie je het gedrag van iemand van een andere culturele groep, maar je BEOORDEELT ze volgens JOUW ui. Het slaat nergens op (twee verschillende uien. Niet gerelateerd.) maar het gebeurt wel.
Daarom mijn advies; hou je ui voor jezelf en ga waardeloos door het (interculturele) leven.