“Interculturele sensitiviteit ontstaat pas als je snapt dat jouw cultuur de beste cultuur is.”
Veel mensen zullen het niet eens zijn met een uitspraak als deze. Maar wat als ik zou zeggen dat deze bewering in feite gewoon waar is? En dat jij zelf, als je heel eerlijk bent, ook stiekem gelooft dat dit zo is?
Zou je verontwaardigd zijn?
Ja? Probeer je gevoel nog even uit te stellen tot na mijn uitleg.
Je cultuur is een verzameling normen en waarden die je ouders, verzorgers – de mensen van wie je afhankelijk was om te overleven toen je klein was – je hebben geleerd. Zij hebben je geleerd dat dit de juiste manier was. Je hebt deze regels, overtuigingen en waarden ‘met de paplepel’ ingegoten gekregen. Ze zijn nu van jou en in jou. Het is natuurlijk en positief om ervan overtuigd te zijn dat de regels waar je naar leeft, goed zijn. Het is ook prettig en comfortabel om te merken dat veel mensen om je heen dezelfde overtuigingen, waarden en manier van leven (normen) hebben.
Vrijwel alle mensen op deze aarde herkennen en erkennen dat ze een voorkeur hebben voor de eigen cultuur. Onze cultuur is de beste cultuur.
Je mag een voorkeur hebben voor sla in tegenstelling tot spruitjes. Iedereen snapt dat de ene groente niet beter is dan de andere, je vindt de ene nu eenmaal lekkerder.
Verplaats jezelf nu in de positie van iemand uit een andere cultuur.
Die persoon had ook ouders, familie, leraren en vrienden. Ze hebben hun ook verteld wat goed is in het leven, wat ze moeten nastreven, hoe ze zich correct moeten gedragen. Voor hen is het ook natuurlijk en positief om gelukkig te zijn met hun cultuur. Ook zij voelen zich het meest comfortabel tussen mensen van hun eigen cultuur. Zij houden wel van spruitjes. Hun cultuur is de beste cultuur.
Als je dit kunt accepteren, ben je goed op weg om intercultureel sensitief te zijn. Interculturele sensitiviteit betekent dat je blij bent met, en trots bent op, je eigen overtuigingen en cultuur – EN dat je evenzeer respect hebt voor de overtuigingen die anderen hebben. Je gelooft, je WEET dat dit de juiste manier van leven is voor die andere persoon. Ze kunnen anders zijn, maar ze zijn niet minder correct dan die van jou. Het hebben van een voorkeur betekent geen niet beter of slechter.
Dit is het belangrijkste leidende principe van interculturele communicatie; etnorelativisme: Je kent je eigen cultuur, bent er trots op en voelt je er prettig bij EN je begrijpt dat jouw cultuur (lekker sla!) verschilt van andere culturen (lekker spruitjes!) en niet kan worden gerangschikt in termen van beter of slechter.